میزان رطوبت مناسب برای داروخانه و انبار دارو و نحوه تامین آن

فرآورده های دارویی یکی از محصولات بسیار مهم و فوق العاده حساس صنعت دارو و غذا به حساب می روند. شرایط نگهداری این داروها نیز بسیار حساس بوده و دقت فراوانی را، می طلبند. دما، نور و رطوبت جزو عوامل تاثیر گذار بر روی داروها به شمار می روند. بنابراین دلایل و حساسیت فراوان داروها، میزان رطوبت مناسب برای داروخانه، شرایط و نحوه تامین آن بسیار حائز اهمیت هستند. در نظر داریم که، در این مبحث به بررسی تمامی این موارد بپردازیم. در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در این حوزه همراه ما بمانید.

بیشتر بخوانید: رطوبت ساز

محل نگهداری داروها باید از چه شرایطی برخوردار باشد؟

میزان رطوبت مناسب برای داروخانه و داروها از جمله مهم ترین شرایط محیط نگهداری داروها به شمار می رود. مصرف دارو توسط بیماران و تاثیر مستقیم آن بر سلامت آنان، میزان اهمیت نگهداری داروها را، مشخص می نماید. به همین دلیل شرایط نگهداری دارو باید از استانداردهای خاصی تبعیت نماید.

اولین و اصلی‌ ترین عامل در مورد محل نگهداری داروها، رعایت بهداشت و تمیز بودن محل است. اصل دوم در مورد محیط نگهداری داروها در داروخانه، مربوط به دمای مناسب داروها است. طبیعتاً هر دارویی دما و میزان رطوبت مورد نیاز خود را، می طلبد.

بیشترین میزان رطوبت برای داروها حدود ۶۰ درصد می‌ باشد. داشتن تهویه درون فضای نگهداری داروها از اهمیت بسیار فراوانی برخوردار است. این امر به جلوگیری از ایجاد بوی نامطبوع در میان داروها کمک می‌ کند. داروها بایستی در فضایی تاریک و به دور از نور مستقیم آفتاب قرار بگیرند.

در صورت عدم تامین میزان رطوبت مناسب برای داروخانه و تجهیزات دارویی آن، شاهد فاسد شدن داروها خواهیم بود. زیرا، رطوبت و دما از عوامل بسیار تاثیر گذار بر روی این محصولات مهم می باشند. در همین راستا، در نظر گرفتن سیستم برق اضطراری از عوامل بسیار مهم در تجهیز داروخانه‌ ها به شمار می رود.

دمای مناسب برای نگهداری داروهای مختلف چقدر است؟

میزان رطوبت مناسب برای داروخانه و هر دارویی کاملا متفاوت است. هر دارویی شرایط ویژه دمایی و محیطی نگهداری خاص خود را می‌ طلبد. در کل، داروها را، از نظر شرایط دمایی و نگهداری، به سه دسته کلی تقسیم بندی می نمایند. هر دسته از این داروها دمای مورد نیاز خود را، دارد؛

• داروهای یخچالی: محیط و دمای مناسب جهت نگهداری داروهای یخچالی باید همانند یخچال باشد. به همین دلیل سردخانه‌ های کانکسی یک گزینه بسیار ایده آل جهت نگهداری این داروها به شمار می‌ رود. همچنین، دمای مورد نیاز این داروها ٢ الی ٨ درجه سانتی گراد است.
• داروهای غیر یخچالی: دمای مورد نیاز برای نگه داشتن این نوع محصولات داروخانه، حدود ١٠ الی ٢۵ درجه سانتی گراد است. معمولا گفته می شود دمایی معادل دمای اتاق برای داروهای غیر یخچالی مناسب است. دقت شود که، محیط این داروها باید عاری از آلودگی و نور خورشید باشد.
• داروهای منجمد: میزان رطوبت مناسب برای داروخانه جهت نگهداری این گونه داروها باید زیر صفر و در حد انجماد باشد. برای مثال، برخی واکسن ها جهت سالم ماندن نیاز به دمای منفی ٢۵ درجه دارند. سردخانه ها و یخچال های زیر صفر درجه گزینه ایده آل برای این داروها می باشد.

بیشتر بخوانید: چگونه بدون رطوبت ساز، رطوبت گیاهان آپارتمانی را افزایش دهیم؟

کاهش رطوبت چه تاثیری بر روی سلامت داروها دارد؟

حفظ و کنترل میزان رطوبت مناسب برای داروخانه بر روی حفظ سلامت داروها نیز، تاثیر گذار است. در صورت کاهش رطوبت محیط داروخانه، فضای اطراف دارو، دنیا مورد نیاز را، از داروها و بسته های آن ها گرفته و منجر به خشک شدن بیش از حد دارو می گردد.

کاهش رطوبت بر روی کپسول ها و پوسته آن ها نیز، تاثیر گذاشته و باعث سختی در هضم کپسول می شود. از دیگر ضررهای کاهش رطوبت در فضای داروخانه می توان به افزایش غلظت شربت های خوراکی اشاره کرد. لازم به ذکر است که، کاهش دما حتی بر روند ساخت دارو نیز اثر سلبی می گذارد.

در مراحل تولید دارو، در صورت کاهش رطوبت شاهد عدم چسبیدن کاور دارو خواهیم بود. همچنین، این فرایند بر روی قالب گیری قرص ها نیز تاثیر منفی می گذارد. بنابر تمامی این دلایل، تامین میزان رطوبت مناسب برای داروخانه از اساسی ترین گام ها می باشد.

از چه راه هایی قادر به کنترل میزان رطوبت در داروخانه ها خواهیم بود؟

کنترل میزان رطوبت مناسب برای داروخانه از طریق چند روش امکان پذیر است. به یاد داشته باشید اولین قدم در سنجش دقیق میزان رطوبت این محل، استفاده از رطوبت سنج های دقیق و حساس است. در این صورت، با مشاهده کوچک ترین تغییر در دما و رطوبت محیط می توان از راه های زیر اقدام به کنترل رطوبت نمود؛

• استفاده از دستگاه رطوبت گیر: در برخی از مناطق کشور شاهد وجود رطوبت و شرجی بیش از اندازه هستیم. در اماکنی مانند داروخانه ها از دستگاه های رطوبت گیر برای کاهش میزان رطوبت کمک گرفته می شود. تا، دما و رطوبت مورد نیاز داروها به دقت کنترل شود.
• استفاده از فن تهویه: در محیط های حساس مانند داروخانه، نیاز است تا، هوا همواره مطبوع و تازه باشد. از طریق نصب تهویه های مناسب می توان میزان رطوبت مناسب برای داروخانه را، کنترل نمود. فن های تهویه به کاهش رطوبت محیط کمک می کنند.
• استفاده از دستگاه رطوبت ساز: در مناطق گرم جهت تامین رطوبت مورد نیاز داروخانه ها و سایر مناطق صنعتی باید از دستگاه های رطوبت ساز مناسب کمک گرفت. البته در این محیط ها باید از نوع مناسب این دستگاه ها استفاده نمود تا، از حفظ سلامت داروها اطمینان حاصل شود.

شرایط نگهداری داروها در خانه به چه صورت است؟

تامین میزان رطوبت مناسب برای داروخانه در وهله اول از اهمیت فراوانی برخوردار است. ولیکن، تامین رطوبت مورد نیاز داروها در خانه نیز از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. در صورت داشتن داروی یخچالی حتما آن را، در فضای درون یخچال نگهداری کنید.

سایر داروهای قابل نگهداری در دمای اتاق را، می توان در کابینت و دور از گاز و هود قرار داد. به تاریخ انقضای داروها دقت نمایید. هیچ گاه داروی تاریخ گذشته را، مصرف نکنید. از نگهداری دارو در ماشین اکیدا خودداری کنید. این امر باعث ایجاد واکنش های شدید شیمیایی در دارو می شود.

کلام پایانی

میزان رطوبت مناسب برای داروخانه حدود ٣٠ الی ۶٠ درصد در نظر گرفته می شود. به منظور تامین دقیق این رطوبت می توان از دستگاه های رطوبت ساز و همچنین، رطوبت گیر استفاده کرد. این دستگاه ها برای مصارف صنعتی و خانگی به وفور در بازار یافت می شوند.

به دلیل اهمیت بالای فرآورده های دارویی بهتر است از دستگاه های رطوبت ساز مرغوب، جهت تامین رطوبت مورد نیاز دارو بهره گرفت. در حال حاضر، برند مه آوران مرغوب ترین دستگاه های رطوبت ساز را، در اختیار دارد. جهت مشاهده محصولات می توانید به وبسایت این برند مراجعه نمایید.